Nowe zasady transakcji płatniczych realizowanych za pośrednictwem urządzeń telekomunikacyjnych lub informatycznych.

PSD 2 dokonuje zmiany tzw. zwolnienia telekomunikacyjnego  przez ograniczenie go głównie do mikro-płatności za usługi cyfrowe. W skrócie, będzie ono obejmowało tylko płatności dokonywane poprzez operatorów telekomunikacyjnych w celu zakupu usług cyfrowych (np. muzyka, dzwonki na telefon, gry czy e-gazety), które są pobierane na urządzenie cyfrowe, a także biletów elektronicznych. Istotne jest to, że tylko płatności poniżej określonych progów będą wyłączone spod reżimu regulacyjnego PSD2 (tj. 50 EUR za transakcję lub 300 EUR za miesiąc rozliczeniowy). Operatorzy telekomunikacyjni będą musieli corocznie powiadamiać właściwe organy nadzoru finansowego, że mieszczą się w powyższych limitach. Działalność objęta tzw. zwolnieniem telekomunikacyjnym będzie również odnotowana w rejestrach publicznych zarówno na poziomie krajowym, jak i europejskim.

Wdrożenie nowych przepisów wynikających z PSD2 do krajowych porządków prawnych państw członkowskich powinno nastąpić do dnia 13 stycznia 2018 roku.

Nowe przepisy wynikające z PSD2 – jakie transakcje płatnicze korzystają ze zwolnienia telekomunikacyjnego?

Reżim PSD2 nie ma zastosowania do transakcji płatniczych, które kumulatywnie spełniają następujące trzy kryteria:

Pierwsze kryterium – rodzaj transakcji.

Nowe przepisy mają zastosowanie wyłącznie do transakcji płatniczych przeprowadzanych przez dostawcę sieci lub usług łączności elektronicznej świadczonych – obok usług łączności elektronicznej – na rzecz abonenta sieci lub usługi.

Pierwsze kryterium w praktyce oznacza, że ze zwolnienia telekomunikacyjnego korzystać będą głównie operatorzy telefonii komórkowych. W szczególności wyłączenie to obejmuje dokonywanie przez abonenta zakupów poprzez telefon komórkowy, za które opłaty są pobierane przez operatora lub wykazywane na rachunku telefonicznym obok podstawowych usług łączności elektronicznej. Jednakże każdy operator sieci łączności elektronicznej, dostawca usług łączności elektronicznej lub wszelcy pośrednicy w tym zakresie powinni także dokładnie przeanalizować nowe przepisy w celu weryfikacji czy mogą korzystać ze zmienionego zwolnienia telekomunikacyjnego.

Drugie kryterium – cel transakcji.

Nowe przepisy mają zastosowanie wyłącznie do transakcji płatniczych (i) dokonywanych w celu zakupu treści cyfrowych i usług głosowych, niezależnie od urządzenia wykorzystywanego do nabycia lub wykorzystania treści cyfrowych, które obciążają stosowny rachunek lub (ii) dokonywanych z urządzenia elektronicznego lub za jego pośrednictwem, które obciążają stosowny rachunek prowadzony w ramach działalności charytatywnej lub w celu zakupu biletów.

Treści cyfrowe i usługi głosowe wskazane w drugim kryterium obejmują między innymi usługi rozrywkowe, takie jak czaty, pliki do pobierania zawierające np. filmy, muzykę i gry, usługi informacyjne, takie jak informacje o pogodzie, aktualności, informacje sportowe, giełdowe, informacje o numerach telefonów, usługi dla telewidzów i radiosłuchaczy, takie jak udział w głosowaniach, zgłaszanie do konkursów oraz publikowanie relacji na żywo. Same treści cyfrowe definiowane są przez PSD2 jako towary lub usługi wytwarzane i dostarczane w formie cyfrowej, które mogą zostać użyte lub z których można skorzystać wyłącznie za pomocą urządzenia technicznego i które w żaden sposób nie obejmują użycia ani konsumpcji fizycznych towarów lub usług. Z kolei zakup biletów obejmuje transport, rozrywkę, usługi parkingowe czy wstęp do obiektów sportowych.

Trzecie kryterium – próg kwotowy transakcji.

PSD2 stanowi, że wartość pojedynczej transakcji płatniczej nie może przekraczać 50 EUR oraz łączna wartość transakcji płatniczych dotyczących jednego abonenta nie może przekraczać 300 EUR miesięcznie (tj. postpaid), lub w przypadku gdy abonent z góry zasila środkami pieniężnymi swoje konto u dostawcy sieci lub usługi łączności elektronicznej – łączna wartość transakcji płatniczych nie może przekraczać 300 EUR miesięcznie (tj. prepaid).

Nowe przepisy wynikające z PSD2 – obowiązek powiadomienia

PSD2 nakłada wymóg, by korzystający z tzw. zwolnienia telekomunikacyjnego przesyłali właściwym organom powiadomienie wraz z opisem działalności oraz by przedstawiali właściwym organom roczną opinię pokontrolną, poświadczającą, że dany rodzaj działalności jest zgodny z limitami określonymi przez PSD2 w ramach powyższego zwolnienia.

Nowe przepisy wynikające z PSD2 – zwolnienie telekomunikacyjne jako informacja publiczna

Opis działalności korzystających z tzw. zwolnienia telekomunikacyjnego, która jest przedmiotem powiadomień kierowanych do właściwych organów nadzoru finansowego jest również podawana do wiadomości publicznej we właściwych rejestrach publicznych prowadzonych w państwach członkowskich, a także w centralnym rejestrze prowadzonym przez Europejski Urząd Nadzoru Bankowego.  

Komentarz

Z praktycznego punktu widzenia nadchodzące zmiany mogą wpłynąć w szczególności na model biznesowy operatorów telefonii komórkowych. Jednakże omawianymi zmianami mogą być również zainteresowani dostawcy rozwiązań IT w obszarze płatności mobilnych takich jak usługa Direct Carrier Billing (DCB).

Najbardziej uciążliwym obowiązkiem wydaje się być konieczność monitorowania czy transakcje płatnicze w ramach tzw. zwolnienia telekomunikacyjnego nie przekraczają progów kwotowych wskazanych w nowych przepisach. Sprawę utrudnia fakt, że PSD2 wspomniane progi kwotowe podaje w EUR, a operatorzy telekomunikacyjni działają przecież na rynkach, gdzie płatności dokonywane są w różnych walutach. Bardzo ogólnie opisany jest również obowiązek przedstawiania właściwym organom nadzoru finansowego rocznej opinii pokontrolnej poświadczającej, że dany rodzaj działalności jest zgodny z progami kwotowymi obowiązującymi dla tzw. zwolnienia telekomunikacyjnego. Niewykluczone, że w tym zakresie państwa członkowskie mogą przyjąć akty wykonawcze precyzujące sposób realizacji wspomnianego obowiązku. Pomocne byłoby również wydanie wytycznych przez właściwy organ nadzoru finansowego. Wydaje się, że dotychczas tylko brytyjski organ nadzoru finansowego (tj. Financial Conduct Authority) opublikował takie wytyczne (LINK).

Co robić?

Konieczne będzie monitorowanie procesu legislacyjnego w przedmiocie wdrożenia przepisów PSD2 do krajowych porządków prawnych państw członkowskich. W tym zakresie istotne znaczenie będzie miała prewencja – już teraz warto rozpocząć komunikację ze współpracującymi dostawcami rozwiązań IT oraz właściwymi organami publicznymi w celu minimalizacji uciążliwości oraz ryzyka wynikających z procesu dostosowania się do nowych obowiązków. Ponadto dobrym pomysłem będzie rozpoczęcie prac nad opracowaniem wzoru zgłoszenia kierowanego do właściwych organów nadzoru finansowego w związku z intencją skorzystania z tzw. zwolnienia telekomunikacyjnego.

Warto też wziąć pod uwagę, że Komisja Europejska przedkłada Parlamentowi Europejskiemu, Radzie Europejskiej, Europejskiemu Bankowi Centralnemu i Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu sprawozdanie dotyczące stosowania i wpływu PSD2, w szczególności na temat adekwatność i skutków progów kwotowych w odniesieniu do transakcji płatniczych, o których mowa w ramach zwolnienia telekomunikacyjnego. Operatorzy telekomunikacyjni powinni informować Komisję Europejską o jakichkolwiek problemach wynikających z tzw. zwolnienia telekomunikacyjnego, gdyż Komisja Europejska może przedstawić wniosek ustawodawczy wraz ze sprawozdaniem, o którym mowa powyżej.